Slaveni koji su se naselili u Istočne Alpe i na Balkan su tamo, naravno, zatekli stanovništvo koje je tu živjelo od ranije. Alpski Slaveni su naselili zemlje koje su uglavnom bile naseljene romanizovanim Keltima i Ilirima. Ovi ljudi su još od ranije bili pod tuđinskom – germanskom vlašću, a odnos Germana prema njima nije bio zadovoljavajući.
Međutim, stvari su za njih postale još gore kada su došli Slaveni, koji su prema njima daleko okrutnije postupali. S obzirom da su Slaveni počeli praktikovati i ropstvo tokom osvajanja Balkana i Istočnih Alpa, nije isključeno da su zatečeni stanovnici Istočnih Alpa postali robovi Slavenima. Romanizovani Kelti i Iliri su zato bježali preko granice na teritoriju koju su Germani kontrolisali jer su Germani prema njima bili manje okrutni, ali i zato što su sa Germanima od ranije imali kakve-takve odnose, pa su se lakše mogli sporazumiti sa njima, nego sa novim krvoločnim osvajačima.
Na Balkanu su Slaveni zatekli mnogo više lokalnog stanovništva, ali i raznovrsnije etničke grupe. U istočnim dijelovima Balkana, uz Crno more, uglavnom su živjeli romanizovani Tračani, Ilirotračani i Grci. Slaveni su ih porobili, dio protjerali, dio uništili, a sa preostalim dijelom se vremenom stopili. Pored Slavena, uz obale Crnog mora su se naselili i Bugari. Miješanje svih ovih etničkih zajednica dovelo je do izrastanja novog naroda koji je bio tračko-slavenskog-bugarskog porijekla, a zadržao je staro ime Bugari. Pri tome treba razumjeti da ti Bugari, koji su nastali miješanjem sa Slavenima i romanizovanim Ilirotračanima nisu isti oni (Proto)Bugari koji su postojali ranije i koji su sa Slavenima vodili napade na Bizant.
U zapadnim i središnjim dijelovima ostrva, te djelomično prema jugu, Slaveni su zatekli brojno romanizovani ilirsko stanovništvo. Nije sigurno da li su zatekli i one Ilire koji se još nisu bili romanizovali. Prema ilirskom stanovništvu Slaveni također nisu imali previše obzira.
Veliki dio autohtonog stanovništva je uništen, dio je protjeran, jedan dio se uspio sačuvati i vjerovatno se vremenom asimilirao sa većinskim Slavenima. Slaveni su u svom naletu protjerivali Ilire sa ravničarskih predjela u planine, tako da se u planinama najviše sačuvalo autohtonog stanovništva. Pored toga, masovnih uništavanja su se sačuvala i ostrva i pojedini priobalni dijelovi, pa se i tu dosta autohtonog stanovništva održalo.
U unutrašnjosti poluostrva zatečene su još i etničke zajednice pod imenima Arbanasi i Aromuni. Vjerovatno pod pritiskom slavenskih talasa naseljavanja, Arbanasi su iz Dardanije (oko današnjeg Sandžaka, Kosova i južne Srbije) krenuli južno i prema jonskim i jadranskim obalama, te se naselili u dijelovima današnje Albanije. Taj Arbanum kojeg su stvorili nije bio čisto arbanaški, jer su dijelove današnje Albanije naselili i Slaveni u manjoj mjeri.
Na krajnjem jugu poluostrva Slaveni su susreli autohtono grčko stanovništvo. Iako su pojedina slavenska plemena naselila Makedoniju i Grčku, ipak se na krajnjem jugu Slaveni nisu izdvojili kao vodeća snaga. Vjerovatno je njihova malobrojnost u odnosu na većinsko grčko stanovništvo dovela do kontraasimilacije.
Naime, na cijelom Balkanu Slaveni su bili ti koji su asimilirali zatečeno stanovništvo, tako da je slavenski kulturni, etnički, jezički element preovladao. Međutim, u grčkim oblastima Slaveni nisu bili u stanju da isto to postignu, pa su vremenom Grci asimilirali Slavene. Slično se desilo i sa Arbanasima – oni su se sačuvali i preživjeli su slavensku asimilaciju, tako da su i do danas ostali posebna etnička zajednica u vidu albanskog naroda.
Slaveni su od zatečenog stanovništva preuzimali pojedine kulturne i onomastičke elemente, tako da se u slavenskim jezicima našlo i ponešto iz jezika domorodaca. Međutim, teško je utvrditi iz kojeg jezika su preuzete pojedine neslavenske riječe jer današnja nauka je vrlo malo odgonetnula stare ilirske ili tračke jezike.
Pojedina plemena su svoja imena zadržavala, kao što su Srbi, Hrvati, Glamočani, Duljebi i drugi, koji su i mjestima na kojima su se naselili dali ime po sebi. Sa druge strane, postojala su i plemena koja su za sebe uzimala teritorijalna imena, odnosno nazivali su se po oblasti u kojoj su se naselili, pa smo tako dobili Zahumljane (Zahumlje, Hum), Travunjane (Travunija, Trebinje), Konavljane (Konavle), Dukljane (Duklja, rimska Dioclea), Neretljane (Neretvanska oblast), Strumljane (rijeka Struma) i druge, a oni Slaveni koji su se naselili u makedonskim oblastima su sebi uzeli ime po staroj bizantskoj provinciji Makedoniji – prozvali su se Makedoncima. Makedonci (kao makedonski Slaveni) i do dan-danas se spore sa Grcima po tom pitanju.
Komentariši