U turbulentnoj historiji Sarajevske hagade vjerovatno najpoznatija je priča o tome šta se dešavalo sad slavnim rukopisom tokom 40ih godina prošlog stoljeća.
Tokom Drugog svjetskog rata Nijemci su bombardirali Sarajevo i zauzeli grad 15. aprila 1941. Nakon okupacije Sarajeva krenuli su u pohod na tada najveći ratni plijen – slavnu Sarajevsku Hagadu.
Tu počinje priča koja se stalno pojavljuje u popularnim medijima i drugim izvorima. Novoimenovani nacistički komadant Johann Fortner zahtijevao od dr.Joze Petrovića, arheologa i tadašnjeg direktora Muzeja, da mu preda slavni kodeks. Prema ovoj priči, Petrović je uvjerio njemačkog generala da je drugi njemački oficir već ranije dolazio i uzeo Hagadu.
Ubrzo nakon što je Fortner otišao, bibliotekar Muzeja Derviš M. Korkut preuzeo je na sebe zadatak da sakrije rukopis na sigurno mjesto, navodno izvan Muzeja.
Postoji nekoliko verzija gdje ga je mogao sakriti – ispod dasaka na podu džamije u brdima izvan Sarajeva, ispod praga jedne pastirske kolibe ili u nekoj kući u Zenici, ali postoji i verzija da je rukopis ostao sakriven u muzejskoj podrumskoj biblioteci ili da ga je Vejsil Ćurčić, direktor koji je naslijedio Petrovića sakrio u botanički vrt Muzeja.
Prema drugoj verziji, koju podržavaju neki dokumentirani dokazi, 9. decembra 1943. Korkut je organizirao da se već ranije sakrivena Hagada s drugim dragocjenostima iz Muzeja pohrani u sef sarajevske Narodne banke (poznate kao Zemaljska banka).
Mada možda nikada nećemo saznati pojedinosti o lutanju ovog kodeksa tokom ratnih godina, dokumentacija pokazuje da je nakon oslobođenja Sarajeva, 6. aprila 1945. godine, Hagada zasigurno bila pohranjena u sefu Narodne banke nekoliko mjeseci prije nego što će se 1. augusta te godine, konačno vratiti u Muzej.
Komentariši